ජීවිත එකහමාරේ කතාව

බුදු දහමේ ඉගැන්වීම් සමඟ යුද්ධයට හෝ යුද්ධයට යන යම් පිරිසකට සෙත් පැතීම තුලනය වන්නේද යන්න බොහෝ දෙනා කතා නොකර මගහරින මාතෘකාවක්. එය ප්‍රශ්න කරන විට "එසේ නම් පුරාණයේ අසවල් තැනදී එය සිදුකර තිබීමත් වැරදිය කියනවාද?" යනුවෙන් බොහොම කෝපාන්විත ප්‍රතිචාරයකට මුහුණ දෙන්නටයි බොහෝ විට සිදුවන්නේ.

මෙම යුද්ධයට සෙත් පතන යුද්ධයේ සිදුවන ජනඝාතන බුදුසමයේ සෙවනැල්ල යට සාධාරණීකරණය කිරීමේ සංස්කෘතියේ මූලාරම්භය කෙසේද යන්න වටහා ගැනීම සඳහා මහාවංශයේ පහත පාඨ මා උපුටා දක්වනවා. මේ පාඨයන් මා උපුටා ගන්නේ කිරිබත්ගොඩ ඤාණානන්ද හිමියන්ගේ මහාවංශය සරළ සිංහල අනුවාදයේ පළමු මුද්‍රණයෙන්.

මේ පිළිබඳව මහාවංශයේ 25 වන පරිච්ඡේදයේ දැක්වෙන දුට්ඨගාමිණීවිජයෝ හෙවත් දුටුගැමුණු රජ්ජුරුවන්ගේ විජයග්‍රහණය පරිච්ඡේදයේ මෙසේ දැක්වෙනවා.

2. තිස්සමහාරාමයට ගොහින් මහා සංඝයා වහන්සේට වන්දනා කළා. 'ස්වාමීනී, ආක්‍රමණික මිසදිටුවන්ගෙන් කිළිටි වූ අනුරාධපුරයේ ආයෙමත් ශ්‍රී සම්බුද්ධ ශාසනය බබුළුවන්ට මං මහවැලි ගඟෙන් එහා පැත්තට යන්ට ඕනෑ

3. ඒ ගමනේදී දන්පැන් වලින් උපස්ථාන කරන්ට අපට භික්ෂූන් වහන්සේලා දුන මැනව. ඒකෙන් අපට භික්ෂූන් වහන්සේලා නිති දැකීම නැමති මංගල කාරණය සිද්ධ වෙනවා. නිතර කරන සංඝෝපස්ථානය නිසා ඒ පිනෙන් ආරක්ෂාවත් ඇති වෙනවා.

4. එදා තිස්ස කුමාරයාත් දුටුගැමුණු රජ්ජුරුවනුත් යන සහෝදරයන්ගේ කලහය සන්සිඳවන්ට සංඝයා මැදිහත් නොවීම නිසා ගෝධගත්තතිස්ස තෙරුන් වදාළේ සංඝයා ද දඬුවමට සුදුසු බවයි. ඒ වරද සිහිකොට එයට දඬුවම් පිණිස සංඝයා භික්ෂූන් වහන්සේලා පන්සිය නමක් රජ්ජුරුවන්ට දුන්නා. දුටුගැමුණු රජ්ජුරුවෝ ඒ භික්ෂූන් වහන්සේලා පන්සිය නමත් වඩම්මවාගෙන එතැනින් නික්මුනා.

ඔය කිව්වෙ යුද්ධයට පෙර අවස්ථාවක්. ඊට පස්සෙ යුද්ධය අතරතුර ⁣ජය ඉලක්ක කොට දුටුගැමුණු රජතුමා සම්බුද්ධ ශාසනයේ නමින් කළ සත්‍යක්‍රියාවක් ගැන සඳහන් වෙනවා.

16. තමන්ගේ සේනාව හඳුනාගන්ට බැරිවීම නිසා තම තමන් අතින් තමන්ගේ සේනාව මැරෙන බව දුටුගැමුණු රජ්ජුරුවන්ට දැනගන්ට ලැබුණා. එතකොට රජ්ජුරුවෝ සත්‍යක්‍රියාවක් කළා.

17. ' මාගේ මේ ව්‍යායාමය කිසිකලකත් රජසැප විඳින්ට නොවෙයි. මේ මාගේ ව්‍යායාමය ගෞතම ශ්‍රී සම්බුද්ධ ශාසනයේ චිරස්ථිතිය පිණිසයි.

18. මේ සත්‍යානුභාවයෙන් මාගේ සේනාව කය පැළඳගෙන ඇති භාණ්ඩයන් ගිනිදැල් පැහැයට පත්වේවා!' කියලා සත්‍යක්‍රියාව කරනවාත් සමඟම එය එසේම වුණා.

19. ගංතෙරේ සටනට ආ සියලු දෙමළු මරණයට පත්වුනා. අනිත් දෙමළු සරණ සොයාගෙන පලා ගිහින් විජිත නැමති නගරයට පිවිසුණා.

යුධ ජයග්‍රහණයට පසු දුටුගැමුණු රජතුමාට ජනඝාතක යුද්ධය ගැන සිත් වේදනාවක් ඇතිවෙනවා. එය මහා පාපයක් යැයි දුකක් ඇතිවෙනවා. එහිදී රජතුමාව සනසන්නේ භික්ෂූන් වහන්සේලා. නිකම්ම භික්ෂූන් වහන්සේලා නෙමෙයි රහතන් වහන්සේලා බවයි මහාවශයේ කියන්නෙ.

103. සැතපී සිටින, මහා ශ්‍රී සම්පත්තියෙන් වාසය කරද්දී පවා මේ යුද්ධයක් නිසා ඇත්, අස්, රිය, පාබල, යන මෙයින් යුක්ත අතිවිශාල යුධ සේනාවක් මරණයට පත්වුණා නොවැ කියලා මතක් වෙන්ට ගත්තා. මේ නිසා සිතට කිසි සතුටක් ලැබුනේ නෑ.

104. පුවඟු දිවයිනේ වැඩවසන රහතන් වහන්සේලා අපගේ දුටුගැමුණු රජ්ජුරුවන්ගේ මේ ශෝකාකූල අදහස් දැනගත්තා. රජ්ජුරුවන්ව අස්වසාලන්ට රහතන් වහන්සේලා අටනමක් ලංකාවට එව්වා.

107. 'රජ්ජුරුවෙනි, අපව එව්වේ පුවඟුදීපවාසී සංඝයා වහන්සේයි. අපි ආවේ ඔබතුමාව සංසිඳුවන්ටයි' එතකොට රජ්ජුරුවෝ උන්වහන්සේලාට නැවත මෙහෙම කිව්වා.

108. 'ස්වාමීනී, මට සන්සිඳීමක් ඇති වෙන්නේ කොහොමද? මේ යුද්ධෙ නිසා සිව්රඟ සේනාවේ අක්ෂෝහිනී ගණනින් කියා කිය යුතු අතිවිශාල සේනාවකගේ ජීවිත හානි වුනා නොවැ'

109. 'මහරජ්ජුරුවෙනි, යුද්ධයේදී සිදු වුන දෙයින් තොපට සුගතියෙහි උපදින්ට හෝ නිවන් අවබෝධයට හෝ අන්තරායක් වෙලා නෑ. මහරජ්ජුරුවෙනි, මෙහිදී ඔබ වගකිව යුතු වන්නේ මිනිසුන් එකහමාරකටයි.

110. එක්කෙනෙක් තිසරණයෙහි පිහිටා පන්සිල් ඇතිව සිටියා. තව කෙනෙක් පන්සිල් විතරක් ඇතිව සිටියා. අනිත් හැමෝම මිත්‍යා දෘෂ්ටියෙන් යුක්තයි. දුස්සීලයි. ඔවුන් සතුන් වගේ නොවැ.

දැන් ඔය 110 වෙනි පාඨයේ සඳහන් ප්‍රකාශය කළාය කියන්නේ සාමාන්‍ය භික්ෂූන් වහන්සේලා නොව රහතන් වහන්සේලා විසින්. එතන සමහරවිට තිබෙන්නට ඇත්තේ මිත්‍යාදෘෂ්ටිකයින් මැරුවාට පව් නැත යන තර්කයක් ස්ථාපිත කරනවාට වඩා දුටුගැමුණු රජ්ජුරුවන්ගේ සිත සැනසවීම කියලා යථාර්ථවාදීව හිතන්නට පුළුවන්.

කෙසේ වෙතත් ඒ වනතුරු බුදු දහම යොදාගනිමින් යුද්ධයක ජනඝාතනය සාධාරණීකරණය කළ අවස්ථාවක් ඊට පෙර හමුවන්නේ නැහැ. ඒ අනුව එතැන් සිට බුදු දහමේ නව දේශපාලනික ආරක් නිර්මාණය වන බවක් පෙනෙනවා. එදා සිට මේ දක්වාම සම්බුද්ධ ශාසනය රැකීම යන්න ආදර්ශපාඨය කරගත් යුද්ධ සඳහා භික්ෂූන් වහන්සේලා සිටින්නේ ආශිර්වාදාත්මක ස්ථාවරයක.

එය දේශපාලනිකව ගත්තොත් වැරදි නැහැ. අනෙක් සෑම දහමක්ම පාහේ දහමේ ආරක්ෂාව සඳහා ජනඝාතන යුද්ධ සාධාරණීකරණය කරද්දී බුදු දහම පමණක් එයට එරෙහිව දේශනා කළහොත් යුධවාදී පාලකයන් බුදුදහම අතහැර යුද්ධයට සහය දෙන වෙනත් දෘෂ්ටිවාද වැළඳගන්නවා ඇති. එසේත් නැත්නම් යුධමය පරාජයකින් සමස්ථය අතුගෑවී යනවා ඇති.

නමුත් ඉතිහාසයේ කියැවෙන ඔය ස්ථානය ගුරුකොට ගනිමින් බොහෝ භික්ෂූන් අද රට,ජාතිය,ආගම වෙනුවෙන් ආවේගශීලි ස්ථාවර දරණ තත්වයට පත්ව තිබෙනවා.

එපමණක් නොවේ. ලොවේ වැඩියෙන්ම ප්‍රචලිත ආගම් සියල්ලම පාහේ වෙනුවෙන් ඒවායේ නමින් ලේ හැලී තිබෙනවා. ජනඝාතක යුද්ධ ඇතිවී තිබෙනවා. බෞද්ධ රජවරුනුත් යුද්ධයට යන්නට ඇති. නමුත් කෙළින්ම සම්බුද්ධ ශාසනය වෙනුවෙන්ය කියා ප්‍රකාශිතව කියමින් යුද්ධයට යන ඉතිහාසයේ පළමුවැනි රජ දුටුගැමුණු. ඒ මත "බුදු සසුනේ නමින් කිසිදා ලේ බිඳුවක් හැලී නැත" යැයි කිව හැකි යුගය තීරණාත්මක ලෙස නිමාවට පත්වෙනවා.